تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی؛ راهنمای جامع تشخیص، درمان و پیشگیری

​تفاوت در منشأ و شروع بیماری

​اولین تفاوت بزرگ در نوع ویروس و سرعت حمله آن به بدن است. سرماخوردگی معمولاً توسط «رینوویروس‌ها» ایجاد می‌شود و علائم آن به صورت تدریجی (طی دو تا سه روز) ظاهر می‌شوند. در مقابل، آنفولانزا ناشی از ویروس‌های خانواده «اینفلوآنزا» است و شروعی بسیار ناگهانی و شدید دارد؛ به طوری که بیمار ممکن است ساعت دقیق شروع بی‌حالی خود را به یاد بیاورد.

​بررسی دقیق علائم بالینی

​برای تشخیص بهتر، باید به شدت علائم توجه کرد:

• ​تب: در سرماخوردگی تب نادر است یا بسیار خفیف بروز می‌کند، اما در آنفولانزا تب بالا (۳۸ درجه به بالا) یکی از نشانه‌های اصلی است که معمولاً ۳ تا ۴ روز ادامه می‌یابد.
• ​بدن‌درد و لرز: آنفولانزا با دردهای عضلانی شدید و لرز همراه است که در سرماخوردگی کمتر دیده می‌شود.
• ​سرفه و عطسه: عطسه و گرفتگی بینی مشخصه بارز سرماخوردگی است، در حالی که آنفولانزا بیشتر با سرفه‌های خشک و عمیق که گاهی دردناک هستند، شناخته می‌شود.

​طول دوره بیماری؛ چقدر باید منتظر بهبودی باشیم؟

​مدت زمان درگیری بدن با این دو ویروس متفاوت است:

1. ​سرماخوردگی: این بیماری معمولاً کوتاه است و اکثر افراد ظرف ۷ تا ۱۰ روز به‌طور کامل بهبود می‌یابند.
2. ​آنفولانزا: علائم حاد آنفولانزا معمولاً ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد. با این حال، نکته چالش‌برانگیز اینجاست که حس خستگی مفرط، ضعف بدنی و بی‌حالی ناشی از آن ممکن است برای ۲ تا ۳ هفته یا حتی بیشتر باقی بماند و فرد را از فعالیت‌های روزمره بازدارد.

​درمان: تفاوت‌ها در رویکرد پزشکی

​نوع برخورد درمانی با این دو بیماری، بسته به شدت آن‌ها متفاوت است:

​۱. درمان سرماخوردگی

​درمان این بیماری عمدتاً حمایتی است. هدف اصلی، کاهش ناآرامی‌های بیمار تا پایان دوره فعالیت ویروس است. این اقدامات شامل موارد زیر است:

• ​استراحت مطلق و مصرف مایعات فراوان (آب، دمنوش، سوپ).
• ​استفاده از مسکن‌های بدون نسخه (OTC) مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای تسکین دردهای موضعی.
• ​قطره‌ها و اسپری‌های بینی برای رفع احتقان و گرفتگی.
• ​قرص‌های مکیدنی برای کاهش التهاب گلو. نکته مهم: آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ تأثیری بر درمان سرماخوردگی ندارند زیرا عامل آن ویروس است، نه باکتری.

​۲. درمان آنفولانزا

​علاوه بر مراقبت‌های حمایتی مشابه سرماخوردگی، در موارد خاص (مانند افراد پرخطر یا شدت بالای بیماری)، پزشک ممکن است داروهای ضدویروسی تخصصی (مانند اسلتامیویر یا همان تامیفلو) تجویز کند. اگر این داروها در ۴۸ ساعت اولیه شروع علائم مصرف شوند، می‌توانند طول دوره بیماری را کوتاه کرده و از بروز عوارض جدی نظیر ذات‌الریه جلوگیری کنند.

​پیشگیری: گامی مهم برای حفظ سلامتی

​پیشگیری همیشه کم‌هزینه‌تر و ایمن‌تر از درمان است. در اینجا به تفکیک روش‌های پیشگیری می‌پردازیم:

​اقدامات عمومی (سرماخوردگی و آنفولانزا):

• ​شستشوی مکرر دست‌ها: استفاده از آب و صابون یا ضدعفونی‌کننده‌های الکلی مؤثرترین راه برای قطع زنجیره انتقال است.
• ​عدم لمس صورت: از دست زدن به چشم‌ها، بینی و دهان با دست‌های آلوده بپرهیزید.
• ​آداب تنفسی: هنگام عطسه یا سرفه حتماً دهان و بینی خود را بپوشانید.
• ​تقویت سیستم ایمنی: داشتن تغذیه سالم (سرشار از میوه و سبزیجات)، خواب کافی (۷-۸ ساعت) و مدیریت استرس، قدرت دفاعی بدن را افزایش می‌دهد.

​اقدام ویژه برای آنفولانزا:

​واکسیناسیون سالانه: تزریق واکسن آنفولانزا معتبرترین و مؤثرترین راه برای پیشگیری از این بیماری است. این موضوع به ویژه برای گروه‌های حساس شامل کودکان، سالمندان، زنان باردار، کادر درمان و افراد دارای بیماری‌های مزمن (دیابت، بیماری قلبی) ضروری است.